Posts

Cancer Treatment ကင်ဆာကုသနည်းသစ်တခု

နယူးယော့ Memorial Sloan Kettering Cancer Center မှာ စမ်းသပ်ကုသမှု လေ့လာချက်တွေအရ အစာဟောင်းအိမ်ကင်ဆာ လူနာ ၁၄ ဦးတို့ဟာ ကင်ဆာကုသနည်းသစ်ကြောင့် ၁၀၀% အောင်မြင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သတင်းကတော့ ၁၆-၆-၂၀၂၂ နေ့ကတည်းက ထွက်ပါတယ်။ လူနာတွေကို Dostarlimab ခေါ် အင်မြူနိုသာရာပီဆေး ပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးပေးပြီး ၆ လနေတော့ စမ်းသပ်တဲ့အခါ ၁၀၀% အောင်မြင်တာတွေ့ရတယ်။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Durian fruit and pregnancy ဒူးရင်းသီးနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်

Image
ဒူးရင်းသီးက ကလေးမွေးပီး(ပြီး) ဘယ်နှစ်လနေရင်စားလို့ရလဲ ဆရာဝန်ကိုမေးတာ မဟုတ်ပါ။  ဆေးသိပ္ပံသုတေသနတွေအရ ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေ ဒူးရင်းသီးမစားရလို့ မရှိပါ။ တကယ်ဆော့ ဒူးရင်းသီးမှာ အာဟာရဓါတ်တွေကြွယ်ဝတယ်။ အသင့်အတင်စားရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေအတွက် ကောင်းတယ်။ ဒူးရင်းသီးမှာ သကြားဓါတ်များလို့ များများ မစားသင့်ပါ။ နည်းနည်း စားနိုင်တယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်ဖြစ်တဲ့ ဆီးချိုရှိသူတွေကတော့ ရှောင်သင့်တယ်။ နောက်အချက်တခုက ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေ ဒူးရင်းသီးစားရင် အထဲကကလေးပိုထွားသလား။ အဲတာအတွက်လည်း ဆေးသိပ္ပံသုတေသန သက်သေခံချက် မရှိပါ။ မြန်မာပြည်မှာ ဘာဖြစ်ဖြစ် ဖေ့စ်ဘွတ်မှာ မေးကြတယ်။ ဖြေတဲ့သူတွေကလည်း ထင်ရာဖြေကြတယ်။ စားစရာတခုခုမေးလို့ မစားနဲ့ဖြေသူတွေဟာ အဲဒီစားစရာရောင်းတဲ့ဆိုင်နဲ့ မတည့်သူတွေဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ စားပါစားပါ များများစားပါဆိုသူတွေက အဲဒီစားစရာရောင်းတဲ့သူတွေလား မသိ။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

HIV မေးခွန်း

Image
ဆရာ hiv နဲ့ပတ်သတ်ပီး(ပြီး) မေးချင်လို့ပါဆရာ။ ဆရာ blog မှာလဲဖတ်ပီးပါပီ။ window period အပြီး ၁၀၇ရက်မြောက်မှာ hiv test လုပ်တာ non reactive ပါဆရာ။ ဒီကြားထဲလဲ exposure မရှိပါဘူးဆရာ။ ၃လပြည့်စစ်တာမှာ hiv.b.c.vdrl non reactive ပါဆရာ။ အခုခြောက်လပြည့်ပီး(ပြီး) ဆေးစစ်ဖို့မလွယ်တဲ့နေရာရောက်နေလို့ပါဆရာ။ ၃လပြည့် non reactiveအဖြေက ပြောင်းလဲနိုင်ပါသလားဆရာ။ ဆရာ့ blog မှာ၃လပြည့်ပီး(ပြီး)စစ်လို့မတွေ့ရင် ကူးစက်ခံရခြင်းမရှိလို့ဖတ်မိပါတယ်ဆရာ။ ၆လပြည့်ပီး (ပြီး)ဆေးမစ - သံသယရှိစရာနဲ့ တွေ့ပြီး ၆ ပတ်မှာစစ်တဲ့ HIV antibody-only tests စစ်နည်းအဖြေမှာ Nonreactive ပြခြင်းဟာ ကူးစက်ခြင်းမရှိလို့ ဆိုနိုင်တယ်။ ထပ်စစ်ရန် မလိုပါ။  ၃ လပြည်ပြီးရင်တော့ စစ်သင့်တယ်။ ၆ လအထိ Nonreactive စက်ခံရခြင်း မရှိတာ သေချာတယ်။ လေ့လာမှုတခုအရ သံသယရှိစရာနဲ့ တွေ့ပြီး ၃ လမှာစစ်တဲ့ HIV antibody-only tests စစ်နည်းအဖြေမှာ Nonreactive ပြခြင်းဟာ ယေဘုယျ မှန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ၁၀၀၀ မှာ ၃ ခုက အဖြေလွဲနိုင်တယ်။  မေးခွန်းက အီးမေးလ်ကနေလာတယ်။ အီးမေးလ် မရေးတတ်သူဖြစ်မယ်။ အီးမေးလ်မှာ အပေါ်က Subject အကြောင်းအရာနေရာမှာ စာကိုယ် မရေရပါ။ ရေးရင် စာတွေအကုန် မပေါ်ပါ။ အောက်မှာ

Linkedin

အခုချိန်ကစပြီး Linkedin ကို သုံးကြည့်ပါတယ်။ https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:share:7188557949231915008/ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Social Media ဆိုရှယ်မီဒီယာများ

ဖေ့စ်ဘွတ်က ဒုက္ခပေးနေလို့ ဘယ်ဟာကို ပြောင်းသုံးရမလဲ လေ့လာနေပါတယ်။ တခြားသူတွေက ရေးလာတာတွေကို စုစည်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ (၁) TikTok တစ်တော့ Tiktok မှာ လူငယ်တွေ ရှိတယ် မြန်မာပြည်ရဲ့ လူငယ် ၁၀၀% မှာ ၉၉.၉ က Tiktok သုံးနေတယ်  FB မှာက ၂၅-၃၀ကျော် တန်းတွေပဲ ရေရေရာရာ သုံးတော့တာ။ ဟုတ်။ ကျွန်တော် သိချင်တာက အဲဒီဟာကိုသုံးတဲ့လူငယ် လူကြီးတွေက အပျော်အပါးကိုသာ စိတ်ဝင်စားကြသလား၊ သုတကိုကော သိလိုကြသလား။ သုတစာတွေ တင်လို့ရသလား။  တွေ့သလောက်တော့ ဗီဒီယိုတွေချည်းဖြစ်နေတယ။ ကျွန်တော်က ဗီဒီယိုမသုံးပါ။ စာတွေ ရှိပါတယ်။ ဗီဒီယိုလို အောက်မှာ ရေးပြီး တင်ကြတာပါ။ ကျန်းမာရေး ဗဟုသုတ တင်သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဟုတ်။ အိမ်မှာတော့ ကလေးတွေသာ 'ဂိမ်း' ကစားနေကြတယ်။ စမ်းကြည့်ပါဦးမယ်။ ကျေးဇူး။ As of April 2023, at least 34 out of 50 states have announced or enacted bans on state government agencies, employees, and contractors using TikTok on government-issued devices. State bans only affect government employees and do not prohibit civilians from having or using the app on their personal devices. (၂) TikTok တစ်တော့ Instagram အင်စတီဂရမ် ၁။

မေးကြလွန်းလို့

မေးကြလွန်းလို့ ဘာညာဆိုတဲ့ ပို့စ်တွေ ခဏခဏတွေ့ရတယ်။ တကယ်ကို မေးကြလွန်းသလားတော့ မသိပါ။ ကျွန်တော် လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၅ နှစ်ကနေ နေမကောင်းလို့မေးတာတွေကို ဖြေတယ်။ အစပိုင်းနှစ်တွေမှာ အတော်မေးကြပါတယ်။ တချို့ရက်တွေမှာ မေးခွန်း ၅၀ လောက်ထိလာတယ်။ အခု သိသိသာသာ နည်းသွားပြီ။ နေကောင်းနေကြပြီထင်တယ်။ ကင်ဆာမျိုးစုံလည်း မေးကြတယ်။ နေ့တိုင်း ဖြေရတယ်။ အခုသုံးနေရတဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်မှာတော့ ကင်ဆာမေးတာ မရှိသလောက် နည်းသွားတယ်။ ကင်ဆာပျောက်ကုန်ကြပြီ ထင်ပါတယ်။ အဲလိုပြောတာက တစိတ်တပိုင်းသာ မှန်တယ်။ အခုဖေ့စ်ဘွတ်အရင်က နှစ်ပေါင်းများစွာသုံနေတဲ့ဖေ့စ်ဘွတ်မှာ ကင်ဆာမေးခွန်းလာတယ်။ ကင်ဆာမေးခွန်းမလာလည်း ကင်ဆာနေရာ ၂ ခုကိုဖတ်ပြီး ကိုယ့်မပေးဘဲ ဖြေတယ်။ ကိုယ့်မမေးဘဲဖြေတာမှာ အဆစ်ပေးတာ များသွားတယ်။  ကင်ဆာနေရာတွေပှာ ပီ၊ ပါပီ၊ ဖစ်၊ တေ၊ မာ၊ ပြီး၊ ညမ၊ ကျယ်မ၊ အူး၊ ဝူး တွေ အများဆုံးဖတ်ရတယ်။ သတ်ပုံပါပြင်ပေးပြီး ဖြေမိတယ်။ ကင်ဆာဂရုကို တည်ထောင်သူတွေက သတ်ပုံပြင်ပေးတာ မကြိုက်ပါဆိုလို့ သွားမဖတ်တော့ပါ။  အခုတော့ ကင်ဆာဂရုတွေက ဆရာဝန်ကို ဘလော့ထားပြီလိုထင်ပါတယ်။ ကင်ဆာရောဂါသည်တွေနဲ့ ဆရာဝန် လမ်းခွဲလိုက်ရပါတယ်။ မြန်မာစာကင်ဆာကို ကျော်လွှားနိုင်ကြပါစေသတည်း။ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ

Doctor-patient relationship (1) လူနာ-ဆရာဝန် ဆက်ဆံရေး (၁)

Image
ရေးထားတာ ၁၃ နှစ်ရှိပြီ။ လူနာ-ဆရာ ဆက်ဆံရေး အမြဲပြော၊ မပြတ်ကြားသိနေရတယ်။ ပြုပြင်မှု နည်းနေလို့သာ ပြောကြ-ရေးကြတာပေါ့ဗျာ။ (အက်သစ်) လူ့ကျင့်ဝတ်ဆိုတာတော့ကျမ်းကျိန်တာနဲ့ ဥပဒေနဲ့ တစုံတရာ တားတာရှိပေမဲ့၊ လူမှုဆက်ဆံရေး ဆိုတာကို ဘာနဲ့ ပြင်ယူမလဲ။ (မီဒီယာ) က အသံကျယ်လာတာ ကောင်းတယ်။ အထွေထွေ အားနည်းချက်ကြီးထဲက အချက်လေး တခုဖြစ်မယ်။ နေရာတကာမှာ အဲဒါမျိုးတွေ ရှိတယ်မဟုတ်လား။ ဘတ်စ်ကား ခရီးသွားတွေနဲ့ ဆေးခန်း-ဆေးရုံ လာရသူတွေ အတူတူခံနေကြရတယ်။ စပါယ်ယာတွေထက်တော့ ဆရာဝန်-ဆရာမတွေက စာပိုသင့်ခဲ့ကြတာကတော့ မတူကြဘူးပေါ့။ “ဆရာ-လူနာဆက်ဆံရေးသည် ရောဂါအမည်တပ်ခြင်းနှင့် ဆေးကုသခြင်းတို့အတွက် အရည်အသွေး ကောင်းသော ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ရရှိစေရန် အလွန်အရေးပါသည်” လို့ အဘိဓါန်မှာ ရေးပါတယ်။ ခေတ်မီ ဆေးပညာ ပဋိဉာဉ်မှာလဲ ပါတယ်။ အမှန်က ဆေးပညာကို စသင်ကြရမဲ့အချိန် ဆေးရုံထဲ ခြေချတော့မဲ့ကာလကတည်းကနေ လိုက်နာ၊ စောင့်ထိန်းစရာတွေကို သတိကြီးကြီးနဲ့ လိုက်နာကျင့်ကြံဘို့ လိုတာပါ။ လူနာတွေရဲ့ သူများမသိစေချင်တာကို ထိန်းသိမ်းပေးဘို့၊ သူတို့ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာတွေကိုလဲ လေးစားကြရမယ်။ လူနာတွေကလဲ ကိုယ့်ကို ကုသပေးမဲ့ ဆရာဝန်ကို ယုံလို့ ပုံအပ်တာမျိုး ဖြစ်တာများမယ်