Recommendations for the Early Detection of Breast Cancer အမေရိကန် ကင်ဆာဆိုဆိုင်ယာတီရဲ့ ရင်သားကင်ဆာ ဆန်ခါတင်စစ်ဆေးနည်း လမ်းညွှန်
၁။ ဆေးစစ်ချင်တာပါ ရင်သားကိုအဓိကထားစစ်ချင်ပါတယ် ဘယ်အထူးကုနဲ့ပြသင့်ပါသလဲ အကြံပြုပေးကြပါဦးရှင့်
ဆရာဝန်ကို မေးတာ မဟုတ်ပါ။ မြန်မာပြည်မှာ ကင်ဆာကို ဆရာဝန် မေးလေ့ အလွန်နည်းပါးတယ်။ မက်စင်ဂျာ ဖတ်ပါရန်။
၂။ ဆရာ အမျိုးသမီး အသက် ၄၁ နှစ်ပါ။ annual medical check-up လုပ်တာမှာ memogram နဲ့ ultrasound အဖြေပါ ဆရာ။ ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ပါသလား။ ဆရာဝန်နဲ့ပြဖို့လိုတယ်ဆိုရင် ဘယ်ဆရာဝန်နဲ့ပြရပါမလဲရှင့်။
ရင်သားကို မင်မိုဂရမ်ရိုက်ရင် BI-RADS assessment categories အဆင့်သတ်မှတ်မှုတွေခွဲထားတယ်။
ပို့တဲ့ဆေးစစ်ချက်ပါလူနာ အကျိတ် မရှိ။ ကင်ဆာ မရှိ။ ရင်သားတစ်ရှူး မာနေတာသာရှိ။ ဆရာဝန်ကိုပြထားပြီးဖြစ်လို့ ဆေးစစ်ချက်ရတာ မဟုတ်ပါလား။
BI-RADS ရင်သားကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်း
0- incomplete မပြည့်စုံ၊
1-negative ကင်ဆာမရှိ၊
2-benign findings ကင်ဆာမဟုတ်တာရှိ၊
3-probably benign ကင်ဆာမဟုတ်လောက်တာဖြစ်နိုင်၊
4-suspicious abnormality မူမမှန်ကိုသံသယရှိ၊
5-highly suspicious of malignancy ကင်ဆာလို့သံသယရှိ၊
6-known biopsy with proven malignancy ကင်ဆာ။
အခုက BI-RADS 3 ပေါ့နော် ဆရာ။ နောက်ဘယ်နှစ်လနေရင် ထပ်စစ်ဆေးရပါမလဲရှင့်။ ကျေးဇူးပါ ဆရာ။
စစ်ဆေးကုသပေးနေတဲ့ ဆရာဝန်က ပြောမယ်။ တိုင်းပြည်တခုနဲ့တခု မတူတတ်ပါ။
အမေရိကန် ကင်ဆာဆိုဆိုင်ယာတီရဲ့ ရင်သားကင်ဆာ ဆန်ခါတင်စစ်ဆေးနည်း လမ်းညွှန်
ဘယ်ကင်ဆာမဆို စောစောသိလေ ကောင်းလေ။ တချို့ကင်ဆာတွေ စောစောသိလို့ စောစော စနစ်တကျ ကုသရင် ပျောက်ကင်းနိုင်ပြီ။
• အသက် ၄၀-၄၄ နှစ် အမျိုးသမီးတွေ mammogram မင်မိုဂရမ်နဲ့ စစ်ဆေးရန် စတင်သင့်ပြီ။
• အသက် ၄၅-၅၄ နှစ် အမျိုးသမီးတွေ mammogram မင်မိုဂရမ် နှစ်စဉ် စစ်ဆေးသင့်။
• ၅၅ နှစ်အထက် အမျိုးသမီးတွေ mammogram မင်မိုဂရမ် ၂ နှစ် ၁ ကြိမ်စစ်ဆေးသင့်။ တနှစ်တကြိမ်လည်း ဆက်စစ်နိုင်။
Mammograms က ပါဖက်တော့ မဟုတ်ပါ။ တချို့ breast ultrasound အာထွာဆောင်းပါ လိုမယ်။
စစ်ဆေးနည်းတွေကနေ လိုတာထက် ပိုပြီး ကင်ဆာသံသယ ပိုစေတာလည်း ရှိနိုင်တယ်။
လက်ရှိနည်းက 2D mammograms ဖြစ်တယ်။ အသစ်ပေါ်စစ်ဆေးနည်းကို digital breast tomosynthesis (3D mammography) ခေါ်တယ်။ တချို့နေရာဌာနတွေမှာ ရှိပြီ။ ကုန်ကျစရိတ် ပိုများမယ်။
Breast self-exam (BSE) ရင်သားကို မိမိဖါသာစစ်ဆေးနည်းလည်း လုပ်သင့်တယ်။ ရေးထားပါတယ်။
နောက်တဆင့်က Clinical breast exam (CBE) ဆရာဝန်ပြပြီး ဆရာဝန်စမ်းသပ်နည်း ဖြစ်တယ်။
MRI screening လုပ်ဘို့ လမ်းညွှန်ခြင်း မရှိပါ။
Women at high risk ရင်သားကင်ဆာဖြစ်မှာ သူများထက်ပိုစိုးရိမ်ရသူများ။
• အသက် ၃၀ ကစပြီး ဆန်ခါတင်စစ်ဆေးသင့်ပြီ။ mammogram မင်မိုဂရမ် နှစ်စဉ်။ တချို့MRI ရိုက်ပါ။
• BRCA1 သို့မဟုတ် BRCA2 ရှိနေသူများ။
• Have a first-degree relative အမျိုး (မိဘ၊ အကို၊ အမ၊ ညီမ၊ သားသမီး) မှာ ရင်သားကင်ဆာ ရာဇဝင် ရှိသူများ။
• Radiation therapy to the chest အသက် ၁၀ နှစ်ကနေ ၃၀ ကြား ရင်ဘတ်ကို ဓါတ်ကင်ကုသခဲ့ရသူများ။
Breast Cancer Screening ရင်သားကင်ဆာ ဆန်ခါတင်စစ်ဆေးနည်းများ
1. မင်မိုဂရမ် Mammography is the most common screening test for breast cancer. A mammogram is a picture of the inside of the breast. Mammography may find tumors that are too small to feel. It may also find ductal carcinoma in situ (DCIS). In DCIS, abnormal cells line the breast duct, and in some women may become invasive cancer. There are three types of mammograms:
(A) Film mammography is an x-ray picture of the breast. Mammography is less likely to find breast tumors in women with dense breast tissue. Because both tumors and dense breast tissue appear white on a mammogram, it can be harder to find a tumor when there is dense breast tissue. Younger women are more likely to have dense breast tissue.
(B) Digital mammography is a computer picture of the breast. Digital breast tomosynthesis (DBT) uses x-rays to take a series of pictures of the breast from many different angles. A computer is used to make 3-D pictures of the breast from these x-rays. DBT was approved by the U.S. Food and Drug Administration (FDA) in 2018 and is now used in 3 out of 4 facilities. One study found that DBT reduced false-positive test results (one that shows there is cancer when there really isn’t) and was likely to reduce breast cancer deaths. More studies are being done to provide information on digital mammography compared to DBT.
2. အမ်အိုင်အာရ် Magnetic resonance imaging (MRI) may be used to screen women who have a high risk of breast cancer. Whether a woman should be screened for breast cancer and the screening test to use depends on certain factors. Magnetic resonance imaging (MRI) may be used to screen women who have a high risk of breast cancer. MRI is a procedure that uses a magnet, radio waves, and a computer to make a series of detailed pictures of areas inside the body. This procedure is also called nuclear magnetic resonance imaging (NMRI). MRI does not use any x-rays and the woman is not exposed to radiation.
3. စမ်းသပ်နေဆဲ အခြားနည်းများ Other screening tests have been or are being studied in clinical trials.
• Breast Exam
• Thermography
• Tissue sampling
• Screening tests for breast cancer are being studied in clinical trials.
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
Comments
Post a Comment