Units ယူနစ်များ
၄ မတ် = ၁ ကျပ်။ တမတ် = ၂၅ ပြား။
ကွန်မင့်မေးခွန်း = ၂၅ပြား = ၄ဲ။ ၁ဲ ဆိုတာရှိလား။
မြန်မာပြည်မှာ အလွတ်ကျက်ခဲ့ရတဲ့စံနစ်က ဗြိတိသျှ။ ပိုက်ဆံတွေက ကျပ်-ပဲ-ပိုင်။ ပေါင်-သျှီလင်-ပဲနိ။ ဒေလီမှာ ကေဂျီနဲ့ လီတာ။ ယူအက်စ်မှာ မိုင်နဲ့ ဂါလံသုံးတယ်။ ၁ ပဲနိ ၁ ဆင့်၊ ၁ နစ်ကယ်် ၅ တင့်၊ ၁ ဒိုင်းမ် ၁၀ ဆင့်၊ ၁ ကွာတား ၂၅ ဆင့် တဲ့။ ဂွကျတယ်။
ငွေကို အရင်က အသပြာလို့ ခေါ်တယ်။ ၁၈၅၂ မှာ မင်းတုန်းမင်းလက်ထက် ငွေဒင်္ဂါးပြားစထုတ်တယ်။ ၁ ပဲ။ ၂ ပဲ = ၁ မူး။ ၄ ပဲ = တမတ်။ ၁ဝ ပဲ = ၅ မူး။ ၁ဝ မူး = ၄ မတ် = ၁ ကျပ်။ ငွေဒင်္ဂါးလို့ ခေါ်တယ်။ ၁၈၈၉ အင်္ဂလိပ်လက်ထက်မှာ ငွေ ၁၆ ပြား = ရွှေ ၁ ပြား ထုတ်တယ်။ မြန်မာ ငွေ ၁ ပြားဟာ အိန္ဒိယ ၁ ရူးပီးနဲ့ ညီမျှခဲ့တယ်။ နောက်မှာ ကြေးပြားတွေ ထုတ်လာတယ်။ ရွှေရယ်၊ ငွေရယ်၊ ကြေးရယ် ဖြစ်လာတယ်။ ငွေစက္ကူ ထုတ်တယ်။ သတ္တုရောပြားတွေ ထုတ်လာတယ်။ ငွေလို့ အသုံးများလာတယ်။ ပိုက်ဆံဆိုတာ ဟင်ဒီစကား ပိုက်ဆားကနေလာတယ်။
ပိုက်ဆံယူနစ်များ
၂ ပဲ = ၁ မူး
၂ မူး = ၁ မတ် = ၂၅ ပြား = ၄ ပဲ
၂ မတ် = ငါးမူး = ၅ဝ ပြား = ၈ ပဲ
၂ ငါးမူး = ၁ ကျပ် = ၁ဝဝ ပြား = ၁၆ ပဲ
ဆန်ယူနစ်များ
၂ လမြူ = ၁ လမြက်
၂ လမြတ် = ၁ လမယ်
၂ လမယ် = ၁ စလယ်
၂ စလယ် = ၁ ခွက် (၄ ဘူး)
၂ ခွက် = ၁ ပြည် (၈ ဘူး)
၄ ပြည် = ၁ စိတ်
၂ စိတ် = ၁ ခွဲ
၂ ခွဲ = ၁ တင်း
အမေမှာတဲ့ ဆန်တခွဲ သုံးစိတ်နဲ့မလဲဆိုတဲ့ စကားပုံရှိတယ်။
ကမ္ဘာသုံး ရွှေအလေးချိန်
ရွှေအောင်စဆိုတာ တခြားပစ္စည်းတွေကိုချိန်တဲ့ အောင်စနဲ့မတူပါ။ ရိုးရိုးအလေးချိန် ၁ ပေါင်မှာ ၁၆အောင်စ ရှိတယ်။ ရွှေချိန် ၁ ထရွိုင်ပေါင်မှာ ၁၂ ထရွိုင်အောင်စ။ ၁ ထရွိုင်ပေါင်မှာ ၅၇၆၀ ဂရိန်၊ ၃၇၃့၂၄၈ ဂရမ်။ ၁ ထရွိုင်အောင်စမှာ ၃၁့၁ ဂရမ်ရှိပြီး ၁၅၅့၅ ကာရက်ရှိတယ်။
၁၀၀% သန့်စင်ပြီးရွှေစင် (အခေါက်ရွှေ) ကို 24 K လို့ခေါ်တယ်။ လက်တွေ့မှာ ၁၀၀% မရှိပါ။ အသန့်စင်ဆုံးရွှေကို ၉၉၉့၉ လို့ ခေါ်တယ်။ ၇၅% သန့်စင်ထားတာကို ၁၈ ကာရက်၊ ၅၈.၃% ကို ၁၄ ကာရက်နဲ့ ၄၁.၇% ကို ၁၀ ကာရက်လို့ ခေါ်တယ်။
ရွှေချိန်တွယ်တာကို Karat ကာရတ်နဲ့ ကျောက်မျက်ရတနာတွေချိန်တွယ်တာ Carat ကာရတ်ခေါ်ပြန်တယ်။
Carat ကာရတ်က ဝ့၂ ဂရမ်ရှိတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံသုံး ရွှေအလေးချိန်
၂ စိပ် = ၁ ခြမ်း၊ ၂ ပဲ = ၁ မူး၊
၂ ခြမ်း = ၁ ရွေး၊ ၂ မူး = ၁ မတ်၊
၂ ရွေး = ၁ ပြား၊ ၂ မတ် = ၅ မူး = ၈ ပဲ၊
၂ ပြား = ၄ရွေး၊ ၁ ကျပ် = ၁၆ ပဲ = ၁၂၈ ရွေး = ၁၆.၆၀၆ ဂရမ်
၈ ရွေး = ၁ ပဲ၊
မန္တလေးမှာ ၁ ပဲ = ၇.၅ ရွေး၊ ၁ ကျပ် ၁၂၀ ရွေးလို့သုံးတယ်။ ရွှေအလေးချိန်ကို ကျပ်ကို (- ိ)၊ ပဲကို (- ဲ)၊ ရွေးကို (- ွး) လို့ အတိုကောက် ရေးကြတယ်။
ငွေကို အတိကောက်ရေးတာမှာလည်း ၁ ကျပ် = ၁ိ၊ ၁ ပြား = ၁ါး၊ ၁ ပဲ = ၁ဲ။
တမတ်ဆိုတာ တကွာတ တနည်းအားဖြင့် လေးပုံတပုံ။ ငွေမှာသာ တမတ်ဟာ ၂၅ ပြားနဲ့ညီပြီး အချိန်နာရီမှာ ၁၅ မိနစ်။
ဆေးပညာသုံးယူနစ်တွေကို သပ်သပ်ရေးထားပါတယ်။ ယူနစ်ဆိုတာ ဂဏန်းတခုရဲ့ တန်ဖိုးဖြစ်တယ်။ ဂဏန်းတခု နောက်မှာ ယူနစ်တခုခုမပါရင် ဘာတန်ဖိုးမှ မရှိပါ။ မေးခွန်းတွေမှာ ကျမကလေးက ၂ ရှိပြီတဲ့။ ဖြစ်နေတာ ၃ ကြာပြီတဲ့။ ရက်-လ-နှစ်တွေက တိုင်းပြည်တိုင်းမှာ တူတယ်။
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
Comments
Post a Comment